سالمونلوزیس

بیماری سالمونلوزیس مرغ عشق

در خانواده سالمونلا انواع و اقسام باکتری ها قرار دارند که اغلب پرندگان زینتی را آلوده می کنند ولی شدت آلودگی با سالمونلا تیفی موریوم بیشتر است.

راه های آلودگی :

در پرندگان قفسی بیشتر سالمونلاها به طور ارثی از پدر و مادر به فرزندان منتقل می شوند؛ آلودگی پرندگان بالغ از چند طریق صورت گیرد:

۱ – آلودگی از راه غذا به خصوص تخم مرغ

۲ – آلوده شدن غذا و آب به وسیله پرندگان وحشی (برای پرندگان نگهداری شده در پاسیوها و قفس های مستقر در فضای آزاد)

۳ – تماس با پرنده آلوده تازه وارد

۴ – آلودگی به وسیله ویزیتورهایی که با پرندگان آلوده در تماس بوده اند

سایر روش های ممکن :

دان کهنه و بیات (سالمونلا تیفی موریوم در شرایط معمولی در آب و دان زنده می ماند)، حشرات از جمله مگس، رعایت نکردن بهداشت و …

توضیح در مورد بیماری :

شدت بیماری و سیر آن بسته به منابع ابتلا و سن پرنده و همچنین بسته به نوع سالمونلا متغیر است اما در جوجه ها اغلب نوع حاد بیماری مشاهده می شود. مثلاً در مواردی که تخم مرغ آلوده به والدین و جوجه ها خورانده می شود، بالغین کمتر صدمه می بینند.

در حالت اپیدمی قدرت تفریخ تخم ها کم شده (به ۱۰ درصد می رسد) و مرگ در زرده به وقوع می پیوندد، جوجه های به دست آمده اغلب ضعیف و نحیف بوده، عقب افتاده و بدقیافه اند و قبل از اینکه آشیانه را ترک کنند می میرند.

بیماری از چند روز تا دو هفته پس از خوردن غذای آلوده شروع می شود (بسته به شدت میکروب و نوع پرنده علائم کلینیکی ظرف دو روز تا دو هفته ظاهر می شود)، پس از ده روز از مشاهده اولین علائم تلفات بروز می کند و ممکن است ۹۰ درصد پرندگان نگهداری شده در یک مکان تلف شوند.

علائم بیماری :

علائم بیماری از افسردگی تا مرگ ناگهانی متغیر می باشد، معمولاً یک تا سه روز پرنده ها احساس سرما می کنند و به همین دلیل پف کرده و به هم می چسبند، پرها خشن و ژولیده و به طرف بالا شده، میزان مصرف آب و دان کم می شود در نتیجه پرنده لاغر شده، تند تند نفس کشیده و دل دل می زند، اسهال آبکی زرد و سبز کمرنگ که اغلب خاکستری و خون آلود است پرهای اطراف مقعد را به هم می چسباند، چشم ها بسته شده و بلافاصله قبل از مرگ، پرنده نابینا می شود و علائم عصبی مانند تورم مغز و حال تشنج بروز می کند.

تشخیص :

تنها با اتکا به علائم نمی توان تشخیص بیماری را قطعی کرد بلکه باید با جدا کردن میکروب از خون یا جراحات پرنده مرده بیماری را ثابت و مشخص نمود. آزمایش مدفوع پرنده زنده به تشخیص کمک می کند، اما باید توجه داشت که آزمون آگلو تیناسیون که در اسهال سفید برای سالمونلاپولوروم به کار می رود در پرندگان قفسی مورد استفاده قرار نمی گیرد اما در تئوری به مشخص کردن پرندگان ناقل کمک می کند.

نکته : بیماری در پرندگان قفسی به خصوص آنهایی که در حالت حاد بیماری قرار دارند و به ویژه در بالغین با پاستورلوز و شبه سل قابل اشتباه است.

درمان:

بهترین حالت معدوم کردن پرنده ها می باشد، پس از معدوم نمودن باید محل نگهداری را ضد عفونی نموده و مدتی طولانی خالی گذاشت و پس از ضد عفونی های مکرر دوباره شروع به نگهداری و پرورش پرنده نمود. اما در مواردی که ترجیح می دهید پرنده های بیمار را معالجه نمایید باید درمان را برای مدت طولانی ادامه داده و برای چند دفعه تکرار نمایید.

بهترین تجویز درمانی شامل فورازولیدن و اسپکتینومایسین است؛ سولفانامید، به خصوص سولفادیمیدین و سولفادیازین مؤثرند اما تتراسایکلین، کلرامفنیکل و نئومایسین تأثیر چندانی ندارند؛ بهتر است چند را با هم مصرف نمایید و یا اینکه پس از آنتی بیوگرام، دارویی را انتخاب نموده و به کار گیرید.

پیشگیری:

بهترین فاکتورهای پیشگیری، رعایت بهداشت، تمیز و ضد عفونی کردن مرتب، خرید دان از محل مطمئن، پرهیز از تجمع طیور و جدا نگه داشتن پرندگان تازه خریداری شده است.